Wydarzenia

Zagadnieniu polskich zesłańców w ZSRR i tworzącej się tu Armii Polskiej poświęcono wiele prac, a ich podstawę stanowią liczne wspomnienia osób, których los, po wybuchu II wojny światowej, związany był z katorżniczą pracą, początkowo w łagrach Związku Radzieckiego, a następnie z losami armii gen. Andersa.
Nieprzecenioną była postawa gen. Władysława Andersa, dowódcy tworzącego się na terenie ZSRR Wojska Polskiego. Więziony we Lwowie, następnie na Łubiance w Moskwie poznał realia więziennictwa i metod terroru stalinowskiego. Jego osobiste przeżycia z czasów uwięzienia w ZSRR stały się podwaliną dla ratowania jak największej liczby polskich więźniów po 30 lipca 1941 roku. Wyprowadzenie Armii Polskiej przez gen. Andersa było jedyną szansą na uratowanie wielu tysięcy obywateli polskich. Dla ludzi zesłanych na Syberię, do Kazachstanu i licznych republik sowieckich, armia tworzona przez gen. Andersa była jedyną drogą ucieczki z „Innego Świata” i z „Nieludzkiej ziemi”.
Wykład przybliży nie tylko tło wspomnianych wydarzeń, ewakuację Armii Polskiej na Bliski Wschód, bitwę pod Monte Cassino ale i sam tekst publikacji „Kultury” paryskiej z roku 1970 odnośnie gen. Władysława Andersa.

Dr Agnieszka Zaremba, absolwentka historii na Uniwersytecie Szczecińskim, autorka pracy doktorskiej „Stocznia Szczecińska w latach 1945-1972. Uwarunkowania rozwoju i wielkość produkcji”, starszy kustosz Książnicy Pomorskiej.